Merhaba, Bu yazımda 2000 senesinde gittiğim başka bir dalış gezisini ve ülkeyi anlatmak istedim. Uzaydan bakıldığında birer yüzük gibi görünen masmavi denize serpilmiş 1200 adet mercan adası ve 26 atolünün sahibi bir İslam devleti: Maldivler Cumhuriyeti. Ülke Hint Okyanusun da Hindistan’ın güneyinde, Sri Lanka’nın güneybatısında yer almaktadır.

Yaklaşık 300 Km2 ve 650 km’lik kıyı şeridine sahip 1200 adet adanın 900 ‘ü boş. 200 adada Maldiv halkı yaşamakta kalan 100 ada ise otel-ada şeklinde sadece turistler ve otelde çalışan yerli halk tarafından kullanılmaktadır. Ülkenin hiç bir sınır komşusu yok. Başkent Male dünyanın en küçük başkenti. Yaklaşık 20 adet cami var başkentte. Ülkenin %99’u deniz. En yüksek noktası 2,4 metre ile Addu Atoludür. 100 yıl içerisinde tamamen sular altında kalacağı öngörülmektedir. Maldivler’i meydana getiren, mercan adaları. Yani aslında bastığınız yer, bildiğiniz toprak değil. Devlet başkanı bu konuya dikkat çekebilmek için 2009 senesinde kabine toplantısını suyun altında yapmış. Avustralya hükümeti bütün Maldivlilere 2005 itibariyle sığınma hakkı tanımıştır. Toplam nüfus 380.000 Kişidir.

Ben yine nasıl gittiğimizi anlatayım. 2000 senesi Mart ayında Emirates Havayolları ile 4,5 saat uçarak Dubai’ye gittik. Yaklaşık 2,5 saat havalimanın da bekledikten sonra 5 saatlik bir uçuştan sonra Maldivlerin başkenti Male’ye yakın Velana Havaalanına vardık. Oradan yakın bir kıyıya gidip sürat botları ile kalacağımız Bandos Island Resort’e transfer olduk. Bandos otel-adası 1972 yılında açılmış ve Kuzey Male atol’ünün güneyinde yeralmakta. Tesiste 225 adet tek katlı oda var. Ayrıca beş değişik restaurant, dalış okulu, sağlık merkezi ve su sporları kulübü bulunmakta.

Nüfusun çoğunluğu Divehilerden meydana geliyor Bu halk adalara yakın olan Hindistan ve Sri Lanka’dan gelen Hint Aryan kökenli. Konuşulan dil olan Maldivce, Sri Lanka Singala dilinin yakın akrabası ve Arapça’dan bir hayli sözcük almış. Ayrıca sağdan sola doğru yazılan Thaana isimli bir yazı dili kullanılıyor. Müslümanlık buraya 12.yy’da arap tüccarlar vasıtasıyla gelmiş. içki satışı yasaktır. Sadece otel ve resortlarda içki içilebilir.

Maldivleri araştırırken ilgimi çeken bir konu Maldiv adalarında bir buçuk yıl süreyle kalan, burada evlenen ve kadı olarak tayin edilen İbn Battûta. Bende olan seyahatnamesinde bu adalardan Zibetülmehel adaları diye söz ediyor. Seyahatname de ilginç bir anekdot var . Sayfa: 819 “Hindistan cevizinden elde edilen ürünlerin tümünde ve halkın sürekli yediği Kulbulmas (bir tür siyah ton balığı) isimli balıkta müthiş bir afrodizyak etki vardır. Oralardayken cariyelerim dışında dört eşim vardı. Her gün tek tek hepsine uğrardım. Geceyi ise nöbeti olan hatunun yanında geçirirdim. Maldiv adalarında bir buçuk sene işte böyle yaşadım.”

1965’te, o zamanların Türkiye’sinde büyük bir yankı yarattığı dünya seyahatine çıkan Sadun Boro’nun Hint Okyanusu’nu aşarken yolu Maldivler’den de geçmişti. Bu seyahatini kısa da olsa “Pupa Yelken” isimli kitabın da anlatmıştır.

Adalara gittiğinizde köpekbalıklarından değil, hindistancevizlerinden korkun deniyor sebebi buradaki köpekbalıklarının saldırgan olmaması ancak hindistancevizinin kafanıza her an düşme olasılığı.

Ana geçim kaynağı Turizm ve Balıkçılık ayrıca gemicilik ve taşımacılık hızla gelişiyor. Ancak ana kıtalara uzak olması, hemen hemen her şeyin ithalat yoluyla getirilmesini zaman zaman sıkıntı yaratabiliyor. Para birimi Rufiyaa’dır. Benim ilgimi en çok çeken Male’deki balık pazarı ve Dhoni adını verdikleri balıkçı tekneler idi. Burada alışık olmadığımız kocaman okyanus balıkları, kılıç balıkları bizim hamsi ya da istavrit gibi ortalıkta tezgahlarda satılıyordu.

2014 senesinde Jet Fadıl olarak ünlenen işadamı Fadıl Akgündüz Maldiv’lerde 170 milyon dolara Kofenbe adasını aldığını duyurmuş ve muhafazakar kesime pazarlamıştı. Ancak bu pazarlama işinin de diğerleri gibi üçkağıt olduğu anlaşılmış parayı kaptıran bir bardak su içmişti. Benim ilgimi birde Türk Bodrum Guletlerini orada görmek çekti. Turistik gezi amaçlı olarak getirilmiş ve Male’nin açıklarında bekleyen guletler memleket havasını bana hissettirdi.

Şimdi gelelim dalışa ve sualtı canlılarına; suyun altı çok canlı, mercanlar çok tabii ona paralel canlı türleri çok. Ben neler gördüm: İri gözlü asker balıkları, tatlı dudak balıkları, snapper denen levrek benzeri balıklar, melek balıkları, flama mercan balığı, kelebek balıkları, çipura, tetik balıkları, kirpi balığı, dev napolyon balığı, papağan balıkları, cerrah balıkları, balon balığı, vatozlar,trevallyler, tabii ki olmazsa olmazımız tavşanlar ya da diğer adıyla kabuksuz deniz yumuşakçaları…

Akşam gün batımından Hint Okyanusundan birkaç estantane:

Evet bir sualtı dalış gezisi yazısının sonuna geldik. Hoşçakalın..

Ömer Suha Topalak